Kuća ljudskih prava Banja Luka ovim putem još jednom iskazuje snažno protivljenje Nacrtu Zakona o posebnom registru i javnosti rada neprofitnih organizacija (Nacrt zakona). Uvrštavanje Nacrta zakona na dnevni red Pete redovne sjednice Narodne skupštine Republike Srpske je još jedan korak ka tome da se i kroz zakone uobliči diskriminacija prema određenim udruženjima u Republici Srpskoj čime se jasno pokazuje namjera vlasti da ograniče rad organizacijama koje kritikuju njihov rad.
U prethodnom periodu organizacije članice Kuće ljudskih prava su upućivale inicijative za povlačenje Nacrta zakona iz parlamentarne procedure. Pritom su dostavljale i komentare na sam Nacrt zakona, koji se kosi ne samo sa standardima ljudskih prava, međunarodnim instrumentima za zaštitu ljudskih prava i Ustavom Republike Srpske, nego je u direktnoj suprotnosti sa više važećih zakona u Republici Srpskoj, kao što su Zakon o opštem upravnom postupku, Zakon o upravnim sporovima, Zakon o parničnom postupku, Zakon o udruženjima i fondacijama, Zakon o računovodstvu i reviziji, Zakon o inspekcijama itd.
Nadalje, ovaj Nacrt zakona predstavlja nastavak aktivnosti na suzbijanju sloboda izražavanja i udruživanja, koje su započete kriminalizacijom klevete, a nastavljene kroz napade na novinare, aktiviste i udruženja.
Nacrtom se zabranjuje obavljanje političkih aktivnosti koje su toliko široko postavljene da mogu onemogućiti svako djelovanje udruženja u pravcu poboljšanja zakonske regulative i ostvarivanja bolje zaštite građana, zbog čega se udruženja i formiraju.
Nacrt zakona direktno zadire u ustavom zagarantovana prava i slobode i ostavlja veliku mogućnost nadležnim institucijama da proizvoljnim tumačenjem zakona zabrane rad organizacija čije djelovanje ne ide na ruku vlastima u Republici Srpskoj.
U javnosti se od strane vlasti pokušava predstaviti kako ne postoji regulativa u oblasti rada udruženja, kako udruženja ne rade transparentno i da nikome ne polažu račune. Međutim, ovo je apsolutna neistina, pravna regulativa postoji i udruženja su dužna da podnose različite izvještaje institucijama Republike Srpske, te svako udruženje, kao pravno lice, ima obavezu da preda završni finansijski izvještaj Agenciji za posredničke, informatičke i finansijske usluge, da prilikom priliva finansijskih sredstava banci preda osnovu za priliv sredstava da bi ista mogli koristiti, te podliježe kontrolama Poreske uprave u Republici Srpskoj.
Na kraju, i same institucije vlasti Republike Srpske se finansiraju kroz međunarodne projekte, iz istih izvora kao i udruženja, uključujući Evropsku uniju, USAID, različite međunarodne razvojne agencije, te se postavlja pitanje zbog čega se onda i institucije ne proglašavaju agentima stranog uticaja onda kada dobiju sredstva iz inostranstva?
Zbog toga je jasno da je svrha samog Nacrta zakona poslati poruku građanima da su udruženja neprijatelji države i on predstavlja samo jedan korak u nizu višegodišnjih pokušaja vlasti u Republici Srpskoj da ograniče slobodu govora, okupljanja i udruživanja i uguše kritiku na sve načine, pa i metodama svojstvenim totalitarnim režimima.
