Organizacije za ljudska prava predstavili su svoje zahtjeve vezano za novi nacrt Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o javnom redu i miru, kao i Zakona o policiji i unutrašnjim poslovima Republike Srpske.
Prezentacija Izvještaja “Praćenje prava na slobodu okupljanja 2017. i 2018. godine” koje je uradila organizacija CIVIL RIGHTS DEFENDERS, autorke Ene Bavčić održana je juče u Socijalno-edukativnom centru u Banjaluci. Sama prezentacija okupila je veliki broj aktivista i radnika iz civilnog sektora.
Pored prezentacije izvještaja, održana je i konferencija o novom Nacrtu zakona o javnom okupljanju Republike Srpske, kao i to da li je usklađen sa međunarodnim standardima, a članovi grupe Pravda za Davida su govorili o svojim iskustvima tokom okupljanja na Trgu Krajine.
Organizacije za ljudska prava predstavile su svoje zahtjeve vezano za novi nacrt Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o javnom redu i miru, kao i Zakona o policiji i unutrašnjim poslovima Republike Srpske.
Ena Bavčić iz organizacije Civil rights defenders kaže da, u saradnji sa Evropskim centrom za neprofitno pravo, već tri godine prate temu prava na javno okupljanje u BiH.
“Ono što smo primijetili jeste da u odnosu na to koliko ima javnih okupljanja većina njih prođe bez ikakvih problema, ali postoji nekoliko tipova javnih okupljanja koji su na neki način i diskriminisani, a takav je skup Pravda za Davida, gdje su učesnici i učesnice javnog okupljanja tokom cijele 2018. godine prijavljivali različite vrste pritisaka, a sve je kulminiralo 25. decembra prekomjernom upotrebom sile. Prekomjerna upotreba sile je tako okarakterisana, jer je samo okupljanje bilo miroljubive prirode”, rekla je Ena Bavčić.
Ona ističe da se prekomjerna upotreba sile može koristiti proporcionalno samo ukoliko su učesnici i učesnice nasilne, i to samo prema nasilnim pojedincima.
“Što se tiče zakona, postoji tendencija da se smanji pravo na javno okupljanje donošenjem drugih regulativa, ne samo kroz zakone o javnim okupljanjima nego i na primjer kroz Zakon o javnom redu i miru, koji uvijek u RS nekako dolazi na red. Ovaj put imamo i zabranu fotografisanja javnih službenika i službenica, koje je u suprotnosti sa međunarodnim standardima. Policajci i policajke trebaju ne samo da budu podložni javnom pogledu, već trebaju da nose i vrlo jasne i čitljive oznake sa svojim imenima i prezimenima, tj. da ih svako po potrebi može lako identifikovati”, ističe Ena.
Milica Pralica, aktivistkinja Udruženja građana Oštra Nula iz Banjaluke, rekla je da je ova konferencija održana zbog najave novih represivnih zakona koje donose institucije RS, a odnosi se na Zakon o javnom okupljanju, a treba napomenuti da imamo već postojeći Zakon koji je restriktivan i koji ograničava slobodu okupljanja i javnog izražavanja u javnom prostoru.
Organizacije civilnog društva poslali su PET jasnih zatjeva koji su upućeni institucijama RS, a pokrenuli su i peticiju koju svi građani mogu ispuniti.
Ovo je tih pet zahtjeva:
1. Mora se prestati sa donošenjem zakonskih rješenja koja ograničavaju uživanje ljudskih prava i građanskih sloboda i koja nisu u skladu sa međunarodnim standardima iz ove oblasti.
2. Ne smiju se limitirati i reducirati javni prostori za mirna i spontana okupljanja i sprečavati okupljanja građana/ki koji traže da se otkrije ko je ubio Davida Dragičevića. U najkraćem mogućem roku ovo ubistvo i nerazjašnjenje smrti ostalih naših sugrađana moraju da se riješe, a počinioci ubistava najstrože kazne.
3. Mora se prestati sa praksom zastrašivanja, prijetnji, etiketiranja i represije.
4. Mora se početi sa departizacijom sistema i usmjeravanjem na ostvarenje potreba svih građana, a ne samo jednog dijela građanstva i interesnih grupa, koje su bliske vlasti.
5. Svaki napad na novinare/ke mora se efikasno i profesionalno istražiti od strane policije, kako bi se kroz djelovanje tužilaštava i sudova kaznili počinioci, a javnosti poslala jasna poruka o nedopustivosti nasilja nad medijskim profesionalcima. Moraju se sankcionisati svi koji u javnom prostoru zabranjuju novinarima dostojanstven i siguran rad, koriste govor mržnje i stvaraju atmosferu linča!
Marko Divković, predsjednik Udruženja/udruge BH novinari, rekao je da je ovo Udruženje već javno uputilo molbu poslanicima Narodne skupštine RS da odbiju sve prijedloge koji na bilo koji način ograničavaju bilo koja prava novinara.
“Ukoliko bi prošle odredbe da se bez odobrenja ne smiju snimati određena službena lica, nisam siguran da bismo ta službena lica smjeli sutra i pogledati, a Banjalukom bismo hodali pognutom glavom”, rekao je Divković.
Preporuke ovog Izvještaja jasno su definisane. Prije svega, ističe se da tokom izrade zakona o slobodi okupljanja zakonodavac treba imati na umu perspektivu ljudskih prava. U novim nacrtima i zakonima treba uzeti u obzir Smjernice za mirna okupljanja OSCE/ODIHR-s i Venecijanske komisije. Ističe se da država i ovlašteni organi trebaju nastojati da omoguće pravo na mirno okupljanje.
Tekst preuzet sa: www.6yka.com
